HTML 5 checkcyfrowa dostępnośćCSS 3 check Filipina Czakańska z domu Czernecka urodzona w Suchej Górze - parafia Radzionków

- żona Walentego i jej rodowód

Nasza prababcia Filipina (Philipine) z domu Czernecka (Czernetzki) urodziła się 1840-04-29 w Suchej Górze. Jako 21-letnia panna, wzięła 14 października 1861 roku w kościele radzionkowskim ślub z 26-letnim Walentym (Valentin) Czakańskim z Katowic. Świadkami ślubu byli Mateusz Bendkowski z Suchej Góry oraz Dominik Lubina z Katowic Brynowa. Walenty i Filipina Czakańscy mieli 14 dzieci (oprócz wykazanych na drzewie genealogicznym sporządzonym w Archiwum Archidiecezjalnym mieli najstarszego syna Franza, co zostało poprawione na drzewie oraz urodziła się *1873-10-09 Hedwig, ochrzczono ją ~1873-10-12, chrzestnymi byli Wilhelm Szymura i Anna Blaszka - żona Franza, byli również chrzestnymi naszego dziadka Pawła Wilhelma, ale wtedy ~1861-01-13 proboszcz Schmidt wpisał chrzestną jako Johanna Blaschka). Filipina zmarła jako wdowa †1909-09-26. Zgon zgłosił w urzędzie jej syn Paweł Czakański (*1871-01-10 †1951-09-21). Spoczywają w grobie na cmentarzu przy ulicy Sienkiewicza w Katowicach.

Dane prababci Filipiny Czakańskiej z domu Czerneckiej, miejscowość jej narodzin, parafię chrztu, imię i inne dane męża, ślubu, rodzeństwa, rodziców, wiele innych danych oraz wskazówek do dalszych poszukiwań wg daty narodzin z nagrobka odnalazłem dzięki Books.Google.com w „Księga chrztów parafii radzionkowskiej z lat 1811-1850”, Redakcja Zbigniew Kwaśny, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 1997 rok. Na samym dole strony 197, wpis 50 z 1840 roku oznajmia, że urodziła się w Suchej Górze (Trockenberg) dwudziestego dziewiątego kwietnia 1840 roku, jako córka komorników (Einliegers) Antoniego (Anton) Czerneckiego (Czernetzki), cieśli (Zimmermann, Brettschneider) pracującego na kopalni (Bergarbeiter) i Marianny z domu Duda. Została ochrzczona trzydziestego kwietnia w kościele parafialnym w Radzionkowie (Radzionkau). Konsekwentnie wykorzystałem też książki: „Księga ślubów parafii radzionkowskiej z lat 1801-1850” i „Księga pogrzebów parafii radzionkowskiej z lat 1811-1850”, tej samej Redakcji i Wydawnictwa.

Pan Szymon Zembik odtworzył, począwszy od XVII wieku, bardzo rozległe drzewo genealogiczne przodków Marianny i Antoniego Czerneckich (pochodzili z terenu księstwa siewierskiego).

Data narodzin prababci Filipiny (Philipine) zgadza się z datą na jej grobie na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza w Katowicach. Później znalazłem na mikrofilmie w Archiwum Państwowym jej ślub zawarty 14.10.1861 w kościele w Radzionkowie z Walentym (Valentin) Czakańskim. Poniżej dzieci naszego prapradziadka Antona Czerneckiego i jego żony praprababci Marianny z domu Duda, czyli nasza prababcia Filipina i jej rodzeństwo

  1. brat Staś *1838-   †1838-08-29   ⛼1838-09-01 (ćwierć roczku);
  2. prababcia Filipina *1840-04-29 ~1840-04-30   oo14.10.1861   †26.09.1909;
  3. siostra Mathilde *1842-03-14   †1843-12-12   ⛼1843-12-15 (półtora roczku);
  4. brat Albert *1844-04-14   †1926-08-14 - był w 1880 roku chrzestnym Józefa Ignacego Czakańskiego, najmłodszego brata naszego dziadka; (FamilySearch)
  5. brat Valentin *1846-02-08   †1847-06-06   ⛼1847-06-09 (półtora roczku, przyczyna zgonu: An Abzerung);
  6. brat Franz *1847-03-24   †1847-08-12   ⛼1847-08-15 (pół roczku, przyczyna zgonu: An rother Ruhr);
  7. brat Bernhard *1849-06-09 Chrzestni: August Michlewitz (Bergmann), Joseph Orzechowski (Bergmann), Marianna Czogiel (Bergmannfrau);
  8. siostra Antonia *1853-06-12 Chrzestni: Florian Czogiel (Bergmann), Antonia Orzechowski (Bergmannfrau), Elisabeth Niktowitz (Ehefrau) aus Beuthen und Trockenberg;   †1937  
  9. siostra Mathilde *1857-03-12 Chrzestni: Florian Czogiel (Bergmann), Marianna Czernetzki (żona Casimira z Radzionkowa) †1859-03-06 ⛼1859-03-09

Z powyższej dziewiątki, pięcioro zmarło do 1860 roku. Oprócz naszej prababci Filipiny wieku dojrzałego dożyli: Albert, górnik, który ożenił się z Teresą Moj (02.11.1852 w Lazarowka) i osiedlił się w Tarnowskich Górach, Bernard, który 19.06.1876 roku wziął ślub z Lucią Zydek z Bytomia, Antonina (Antonia), która 10.02.1873 roku poślubiła Marcina (Martin) Winszczyka i miała z nim jedenaście dzieci. Trójka z nich zmarła w dzieciństwie. Antonina Winszczyk z domu Czernecka zmarła 1937 roku.

Braci Filipiny spisałem z „Księga pogrzebów parafii radzionkowskiej z lat 1811-1850”, Redakcja Zbigniew Kwaśny, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 1998 rok oraz „Księga chrztów parafii radzionkowskiej z lat 1811-1850”, Redakcja Zbigniew Kwaśny, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 1997 rok.

Nie znalazłem dotąd chrztu Stasia, czyli Antoni i Marianna przyprowadzili się do parafii radzionkowskiej w 1838 roku, między majem a końcem sierpnia. Być może mając już dziecko, jako komornicy, szukali mieszkania odpowiedniego dla rodziny i znaleźli w Suchej Górze, która od 1822 roku była samodzielną gminą. Antoni (cieśla górniczy - Zimmermann) pracował od 1838 roku na kopalni, najprawdopodobniej kopalni galmanu w Suchej Górze.

Miałem przez wiele lat problem skąd Czernetzcy przybyli do Suchej Góry. Na szczęście 31. grudnia 2021 roku Pan Szymon Zembik go rozwiązał.

Wcześniej zdołałem jedynie znaleźć w Geneteka, że wszystkie 108 ASC wszystkich osób o nazwisku Czernetzki, gdy szukamy do 1831 roku (zgonu Stasia), pochodzą z województwa śląskiego (69 Urodzenia + 33 Zgony + 6 Małżeństwa = 108). Oczywiście nie wyklucza to innych województw, jedynie wskazuje na zasoby wtedy zindeksowane. Wszystkie 69 znalezione akty urodzenia pochodzą z parafii Lubsza-Lubschau! Tylko akt narodzin czerwiec 1818 pasował do zapytania Anton Czernetzki. Akt pochodzi z Kolonii Strzebińskiej tej parafii. (Skan w FamilySearch.org). Kolonię (zapisaną w tym akcie Erdmannshain) opisał Bernard Szczech (w liczącej 109 stron publikacji Fragmenty: „Lubsza szkice z dziejów gminy i parafii”. Lubsza - Zabrze 1998 „Szkice z dziejów Lubszy i okolicy”. Lubsza 1998). Lubsza występuje na wielu stronach, przykładowo na stronie dziewiątej: „Drugą kolonią założoną przez dziedziców Lubszy, był Erdmannshain (Erdmannshayn) zwany później Kolonią Strzebińską, który zamieszkany był przez 28 osób trudniących się rzemiosłem”. Na stronie stronie czterdziestej zaś: „Wypalaczem węgla drzewnego, służącego ówcześnie do wytopu żelaza w piecach był Simon Czernetzki (1818)”. Tenże Simon (Szymon) Czernetzki wg powyższego aktu urodzenia był ojcem Antona Czernetzki.

Niestety nie jest to akt narodzin naszego przodka zamieszkałego od 1831 roku w Suchej Górze, bo Anton Czernetzki z Kolonii Strzebińskiej zmarł tamże 30.04.1819 roku, jako 9 miesieczne dziecko.

Imię i nazwisko panieńskie Marianny bardzo są rozpowszechnione. Nazwisko Duda jest w pierwszej pięćdziesiątce najpopularniejszych nazwisk w Polsce. Wszystkich używanych nazwisk jest ponad trzysta dziesięć tysięcy. W 2021 roku były w Polsce 51033 osoby (24932 kobiet i 26101 mężczyzn) o nazwisku Duda. W 1982 roku było 38290 osób o nazwisku Duda w Polsce z tego 7539 na terenie ówczesnego województwa katowickiego. Duża liczba osób o tym samym nazwisku bardzo utrudnia poszukiwania. Byłem przekonany, że już nigdy nie dowiem się skąd w 1838 roku Antoni i Marianna Czernetzki przybyli do Suchej Góry.

Pan Szymon Zembik ostatecznie rozwiązał powyższy problem. Bardzo mu jestem wdzięczny! Dzięki jego pracy, znam przodków Czerneckich od 1692 roku. Stwierdził, że Antoni Czernecki (*1813-05-23 †1871-05-14) i jego żona Marianna z domu Duda (*1817-12-08 †1895-12-08) urodzili się w Hucisku. Ich przodkowie pochodzili z Pińczyc, Koziegłówek, Lazarówki, Nakła, Brudzowic.

Patrz też Anton CZERNETZKI (CZYRNETZKI) w drzewie rodziny Andrea Retzlaff (70 stron HTML) w tym 19-tu Czernetzki.

Od 1844 roku w parafii radzionkowskiej były już dwie zamężne Marianny Czerneckie! Casimir (Kazimierz) Czyrnetzki (Czernecki) pochodzący z Siewierskiej Góry w Polsce, ale zamieszkały już na stałe w Radzionkowie, 1844-02-05 wziął ślub z Marianną Wieczorek.

Żona Kazimierza Marianna Czernecka z domu Wieczorek była w 1857 roku chrzestną dla Matyldy, najmłodszej siostry Filipiny. Dla niewtajemnicznych, czytających ten akt, wygląda tak, jakby matka rodzona była matka chrzestną, czego prawo kanoniczne zabrania.

Żona Kazimierza Marianna była córką górnika Franza Wieczorka i jego żony Katarzyny Muszalik urodzoną *1819-07-02. Gdy zmarła 1884-05-05 pochowano ją ⛼1884-05-06. Kazimierza pisano później też Czernetzki, Czyrnitzki.

W książkach zawierających ASC parafii radzionkowskiej występuje też drugi Czakański, ale pochodził z Sielca (dzielnica Sosnowca) i nazywał się Czekański (mylnie ksiądz zapisywał go też Czakanowitzki, Czakanowski, Czakaiowski, Czekanowski, Czekanski, Czekański, Czykanowski, wreszcie w akcie zgonu Czakanski).

W 1994 roku Muzeum Śląskie wydało liczącą 728 stron pracę zbiorową pod redakcją Feliksa Kiryka „Siewierz * Czeladź * Koziegłowy - Studia i Mariały z Dziejów Siewierza i Księstwa Siewierskiego”. W indeksie osób i autorów Czernecki nie występuje. Mamy jedynie (na str. 697) Czerniecki Marcin, szlachcic 209. Na wskazanej stronie 209: „W końcu XV w. spotykamy wśród szlachty siewierskiej także Marcina Czernieckiego, Franciszka Bytowskiego i Stanisława Zduye294. Nie potrafimy jednak nic powiedziedzieć o ich dobrach ziemskich.”
______________________
294 Pam. Sand., s. 386.
Pam. Sand. oznacza „Pamiętnik Sandomierski”. Wyd. T. Ujazdowski. T. 1. Warszawa 1829. Powyższa strona 386 „Pamiętnika Sandomierskiego” jest cytowana kilkakrotnie na stronach 206-209 pracy zbiorowej. Widzimy ten fragment czterech stron 386-389. Odczytuję w nim u dołu strony 388 Maczey Czernieczky, czyli nie Marcin, raczej Maciej. Zapis Czernieczky pośrednio przypomina wymową kolejne pruskie zapisy nazwiska w parafii radzionkowskiej Czernetzky później Czyrnitzki.
Maczey Czernieczky